Interesuje cię zdrowe odżywanie i chcesz uniknąć chemii. Mieszkasz na wsi albo kupujesz działkę w mieście. Chcesz uprawiać ogródek, masz ziemię, ale nie wiesz od czego zacząć? Oto kilka wskazówek.
1. Zacznij od zgromadzenia potrzebnych narzędzi i zaplanowania wszystkiego. – Zaplanować trzeba ile warzyw będzie w ogródku, jakiej wielkości będą grządki. To zależy od tego, ile masz miejsca.
2. Ustal zmianowanie (co obok czego będzie rosło). – Najlepiej sobie to zanotować, bo za rok nie będziesz pamiętać co gdzie było, a musisz, by dokonać ponownego zmianowania, gdyż nie wolno uprawiać tych samych roślin po sobie, na tych samych grządkach. Nie wolno tego robić ze względu na szkodniki i choroby. Jeśli dany szkodnik zaatakował daną roślinę, to następnym razem musisz dać tam inną, której nie zaatakuje ten szkodnik. Poza tym rośliny mają też upodobania co do tego po czym lubią rosnąć – np. marchew i pietruszka lubią rosnąć po selerze. Weź pod uwagę również wymagania roślin co do warunków uprawy, a mianowicie jeśli masz miejsce zacienione w ogrodzie, to tam daj roślinę, która lubi zacienienie. Jak roślina nie lubi dużo wody, to nie siej jej tam, gdzie podczas deszczu spływa woda z budynku. Poza tym trzeba pamiętać, że rośliny mają w stosunku do siebie podobne reakcje do ludzi. Tak jak ty nie lubisz niektórych ludzi, roślina może nie lubić innych roślin. Na przykład marchew i pietruszka mogą rosnąć obok siebie, tak jak marchew i cebula. Z kolei psiankowate się nawzajem nie cierpią, choć to jedna rodzina, więc nie posadzisz obok siebie ziemniaków i pomidorów. Ogórek lubi koper. Z powodzeniem obok siebie można siać sałatę, rzodkiewkę, szczypiorek. Czosnek uwielbia truskawki i vice versa, bo odstrasza on szkodniki truskawek. Przez to wszystko ze zmianowania robi się niezła zagadka logiczna. Uprawa ogródka uczy więc logicznego myślenia i jest zajęciem dla inteligentnych!
3. Zrób grządki – Oddziel je od siebie ścieżkami, po których do każdej będziesz dochodzić, tak by nie deptać po grządkach. Wielkość grządek dostosuj tak, by nie narobić sobie trudności z pielęgnacją. Powinieneś/aś swobodnie dosięgnąć każde miejsce i każdą roślinę na grządce. Zastosuj nawożenie przed siewem jeśli jest konieczne. Stosuj odpowiedni nawóz w odpowiedniej ilości. Jeśli często widzisz w swoim ogrodzie chwasty takie jak komosa biała, żółtlica pomarańczowa, rdesty, powój, to gleba jest kwaśna. Przypomnij sobie kiedy ostatnio stosowany był nawóz wapienny.
4. Najpierw siej i sadź wczesne warzywa – Przede wszystkim rzodkiewkę, sałatę, szczypiorek, koper. Wsiej też wczesną marchew, pietruszkę i posadź dymkę. Rzodkiewkę, sałatę czy koper siej np. po jednym rządku, co tydzień. Nie będziesz się dzięki temu martwić, że zaraz ci ich braknie. Nie zapomnij o fasolce szparagowej. Jeśli masz mały kawałek ogródka przy domu, a gdzieś za domem więcej ziemi, to posiej wczesne warzywa przy domu, by mieć je pod ręką. Większe pole poza domem zostaw sobie np. na pomidory, kapustę, dynie, cukinie, ogórki, papryki, a więc to, co potrzebuje więcej miejsca.
5. Pielęgnuj uprawy – Podlewaj jeśli brakuje deszczu. Piel regularnie. Obserwuj czy nie pojawiają się choroby lub szkodniki. Przerwij marchew, pietruszkę, buraczki, zasianą cebulę. Jeśli zrobisz im więcej miejsca to urosną większe. Przerywaj wtedy, kiedy młode warzywa nadają się już do spożycia, wtedy nie zmarnujesz tego, co wyrwiesz. Możesz też poprzesadzać w inne miejsce wyrwane rośliny. W razie konieczności oprysków, wybierz środek jak najmniej niebezpieczny dla ciebie i otoczenia. Oprysk zrób przy słonecznej, bezwietrznej pogodzie. Zastosuj odzież ochronną. Czytaj etykiety środków, pilnuj dawek, a także okresów prewencji i karencji. Po oprysku nie zbieraj przez okres karencji również innych warzyw znajdujących się na grządce obok, bo mogły spaść tam jakieś krople środka. Nigdy nie rób oprysków w czasie kwitnienia, chyba że kupisz środek bezpieczny dla pszczół.
6. Zasiej wcześniej w pudełeczkach lub doniczkach nasiona pomidorów, papryki czy porów na sadzonki do rozsady. Zasiej w ogródku rządek kapusty, później ją rozsadzisz.
7. Po zbiorach możesz posiać jakiś poplon, by udaremnić chwastom próby porośnięcia grządek.
8. Warto uprawiać też własne zioła. W ogrodzie bez problemów wyrośnie mięta, melisa, szałwia, a także bazylia, tymianek czy rozmaryn.
Jeśli uprawiasz kwiaty przed domem, to przy ścianie domu posadź np. dalie lub malwy, które urosną wysokie, potem jakieś średnie kwiaty, np. piwonie, mieczyki, cynie, a z samego przodu małe kwiatki, np. aksamitki. Chodzi o to, by większe nie zasłaniały mniejszych, nie tylko ze względów estetycznych, ale i dostępu do światła. Aksamitka ma nieprzyjemny zapach (inaczej nazywana jest śmierdziuchem), dlatego warto uprawiać ją razem z warzywami, bo będzie odstraszać szkodniki. Warto uprawiać kwiaty o zróżnicowanych kolorach oraz różnym czasie kwitnienia, by nie zakwitło wszystko w tym samym czasie i w tym samym czasie nie przekwitło. Najwcześniej kwitną pierwiosnki, tulipany, bratki. Później narcyze, żonkile, konwalie. Potem piwonie. Następnie nasturcje, cynie, mieczyki, dalie, aksamitki no i chryzantemy na jesień. W ogródku kwiatowym powinno coś kwitnąć cały czas.
Uprawa ogródka warzywnego i kwiatowego, to dwie różne rzeczy. Nie jest łatwo pogodzić jedno z drugim, ale udaje się to wielu osobom na wsiach. Własny ogród to wspaniała sprawa. Warto wygospodarować na to czas, na przykład zamiast siedzenia wiecznie przy komputerze na pielęgnacje trawnika (więcej o pielęgnacji trawnika). Ogród to wspaniała aktywność na świeżym powietrzu. Może uprawa własnego ogródka nie jest łatwa, ale jest wyzwaniem, którego warto się podjąć i wcale nie trzeba mieć wykształcenia w tym kierunku, by to potrafić. Początki są zazwyczaj trudne, ale tak jak zawsze, im więcej nabierasz doświadczenia, tym później ci łatwiej. Jeśli coś nie rośnie tak jak powinno, nie poddawaj się. Pomyśl dlaczego tak się dzieje. Choroba, szkodnik, twój błąd, a może to zasługa pogody? Kiedy jest za sucho lub za mokro, rośliny mogą nie rosnąć tak jak powinny. Pamiętaj, że uprawiasz tylko na własne potrzeby, a nie na sprzedaż i nie zależą od tego twoje zyski. W uprawę własnego ogrodu czy pola wpisane jest ogromne ryzyko, że uprawa się nie uda. Jak ci się raz nie uda, to spróbujesz ponownie!